Սերը՝ որպես համամարդկային զգացմունք, դարեր շարունակ ոգեշնչել է մարդկանց՝ ստեղծելու տոներ և ավանդույթներ՝ նվիրված այս վեհ զգացմունքին։ Վալենտինի օրը, որը նշվում է փետրվարի 14-ին, դարձել է սիրո և ջերմության տոնակատարության համաշխարհային խորհրդանիշ։ Սակայն յուրաքանչյուր մշակույթ, յուրաքանչյուր ժողովուրդ այս տոնը նշում է իր յուրօրինակ ձևով՝ հարստացնելով այն տեղական ավանդույթներով և սովորույթներով։
Ճապոնիայում Վալենտինի օրը առանձնանում է իր յուրահատուկ ավանդույթով։ Այստեղ հենց կանայք են նախաձեռնողը՝ նվիրելով շոկոլադ տղամարդկանց։ Հետաքրքիր է, որ նրանք տարբերակում են երկու տեսակի շոկոլադ՝ “Giri-choco”-ն, որը նվիրում են գործընկերներին, ընկերներին որպես պարտավորության նշան, և “Honmei-choco”-ն, որը նախատեսված է իրենց սիրելիների համար։ Սակայն պատմությունն այսքանով չի ավարտվում. մեկ ամիս անց՝ մարտի 14-ին, տղամարդիկ պատասխանում են՝ նվիրելով սպիտակ շոկոլադ, որի պատճառով այդ օրը կոչվում է «Սպիտակ օր»։
Հարավային Կորեայում սիրո արտահայտման համար նախատեսված է ամբողջ տարին։ Յուրաքանչյուր ամսվա 14-ը նվիրված է սիրուն։ Փետրվարի 14-ին, ինչպես Ճապոնիայում, կանայք են նվերներ մատուցում, իսկ մարտի 14-ին՝ տղամարդիկ։ Ապրիլի 14-ը առանձնահատուկ օր է միայնակների համար, ովքեր հավաքվում են միասին և ուտում սև գույնի լապշա՝ նշելով իրենց միայնակ կարգավիճակը։
Դանիայում Վալենտինի օրը նշում են առանձնահատուկ քնքշությամբ և խորհրդավորությամբ։ Այստեղ ընդունված է փոխանակվել ծաղիկների փնջերով, սակայն ամենահետաքրքիր ավանդույթը «gaekkebrev»-ներն են՝ կատակային նամակները։ Դրանք ուղարկում են անանուն, իսկ ստացողը պետք է կռահի ուղարկողի ինքնությունը։ Եթե նրան հաջողվում է կռահել, նա վաստակում է զատկական ձու։
Իտալիան՝ որպես ռոմանտիկայի հայրենիք, ունի իր հատուկ ավանդույթները։ Սիրահարները հանդիպում են Լուչետո կամրջի (Սիրո կամուրջ) վրա, որտեղ կախում են կողպեքներ՝ խորհրդանշելով իրենց սիրո հավերժությունը։ Բանալին նետում են գետը, իսկ հետո փոխանակվում «Baci Perugina» շոկոլադներով, որոնց մեջ թաքցված են սիրո ուղերձներ։
Ֆիլիպիններում Վալենտինի օրը վերածվել է զանգվածային հարսանիքների տոնի։ Հարյուրավոր զույգեր ընտրում են հենց այս օրը իրենց ամուսնության համար։ Պետությունն անգամ հովանավորում է այս միջոցառումը, դարձնելով այն համազգային տոնակատարություն։
Գերմանիայում Վալենտինի օրը նշում են յուրովի։ Այստեղ ընդունված է նվիրել խոզուկի տեսքով շոկոլադներ, որոնք խորհրդանշում են բախտ ու երջանկություն։ Հրուշակեղենի խանութները լցվում են սրտաձև թխվածքաբլիթներով, որոնց վրա գրված են սիրային խոստովանություններ։ Կարմիր վարդերը դարձել են այս տոնի անբաժանելի մասը։
Չինաստանում նշում են «Qixi» փառատոնը, որը համարվում է չինական Վալենտինի օր։ Այն հիմնված է հին լեգենդի վրա՝ հովվի և ջուլհակի սիրո պատմության մասին։ Այս օրը երիտասարդ աղջիկները աղոթում են լավ հմտություններ ձեռք բերելու համար, իսկ սիրահար զույգերը երեկոյան դուրս են գալիս աստղերը դիտելու։
Այս օրը աշխարհում վաճառվում է ավելի քան 58 միլիոն կիլոգրամ շոկոլադ։ Ուշագրավ է, որ այս քանակի 75%-ը գնում են հենց կանայք։ Սա կազմում է տարեկան շոկոլադի համաշխարհային վաճառքի մոտ 5%-ը, ինչը ցույց է տալիս, թե որքան մեծ նշանակություն ունի շոկոլադը որպես սիրո և ջերմության արտահայտման միջոց հատկապես այս տոնի ժամանակ։
Luiz Paulo R Santos
Վալենտինի օրը, լինելով համաշխարհային տոն, յուրաքանչյուր երկրում ստացել է իր յուրահատուկ երանգը՝ համահունչ տվյալ ժողովրդի մշակույթին ու ավանդույթներին։ Սա ցույց է տալիս, թե ինչպես է սերը՝ որպես համամարդկային զգացմունք, արտահայտվում տարբեր մշակույթներում՝ պահպանելով իր էությունը, բայց ստանալով տեղական գունավորում։ Այս բազմազանությունը ոչ միայն հարստացնում է համաշխարհային մշակույթը, այլև ապացուցում է, որ սերը՝ որպես զգացմունք, կարող է դրսևորվել անսահման ձևերով։ Չնայած մեր տարբերություններին, սերը միավորում է բոլոր մարդկանց՝ անկախ նրանց ազգությունից, մշակույթից կամ հավատքից։
